تحقیق ما للهند

نام کتاب «تحقیق ما للهند» تالیف ابوریحان بیرونی از یک بیت شعر گرفته شده است:
تحقیق ما للهند من مقولة / مقبولة فی العقل او مرذولة

 

دانلود کتاب از این لینک

آیا کتاب الفضایل تالیف شاذان بن جبرئیل قمی است؟

آیا کتاب الفضایل که حدیث مفاخره حضرت علی و حضرت فاطمه زهرا علیهما السلام در آن هست نوشته شاذان بن جبرئیل قمی است؟

مشهور این است که کتاب «الفضائل» نوشته شاذان بن جبرئیل قمى است؛ اما بزرگانى چون شیخ آقا بزرگ در الذریعة و سید محسن امین در أعیان الشیعة نظرى خلاف این عقیده را دارند زیرا:

آنچه مسلّم است شاذان بن جبرئیل از علمای قرن ششم هجرى است.

در اجازه‏ اى که به بعضى از شاگردان خود داده تاریخ 584 را ذکر کرده است.

همچنین در 548 هجرى، ابن زهره از او روایت نقل می کند. تاریخ کتابت کتاب «إزاحة العلة» نیز 558 هجرى می باشد. بنابراین سدید الدین شاذان بن جبرئیل قمى در حدود نیمه قرن ششم، از علما و نویسندگان بوده است.

از طرفى از قرائن پیداست که کتاب الفضائل در حدود نیمه قرن هفتم نوشته شده و نزدیک به یک قرن فاصله بین این دو تاریخ است.

در صفحه 92 از چاپ حاضر کتاب چنین آمده: «خبرٌ آخر، قال جامعُ هذا الکتاب: حَضَرتُ الجامعَ بواسطةِ یومِ الجمعةِ سابع عشرَ ذی القعدةِ سنة إحدى و خَمسِینَ و ستمائةٍ…»

یعنى: حدیثى دیگر؛ چنین گوید نویسنده این کتاب: من در روز جمعه، هفدهم ذو القعده سال 651 به مسجد جامع رفتم…

ضمنا تاریخ 652 هجرى نیز در سند بعضى روایات دیگر این کتاب آمده است.

با این توضیح مشخص می شود که کتاب الفضائل نمی ‏تواند تألیف شاذان بن جبرئیل باشد.

نظر شیخ آقا بزرگ هم این است که این کتاب باید جزء کتابهایى شمرده شود که نویسنده آنها مشخص نیست، کما اینکه بعضى از علماى تراجم نیز چنین عمل کرده ‏اند.