حکایت

پادشاهى مى‏ خواست که رسولى به ملکى فرستد، هرچند تفحّص کردند قابل‏ تر و لایق ‏تر از واعظ ملک کسى را نیافتند. چون آن ضایع روزگار ناستوده اطوار بسیار حریص و طامع و مبرم بود، جمعیّت و اسباب بی شمارش عطا کردند و براى احتیاط سوگندش دادند و نذرش فرمودند که مبادا لسان سؤال و زبان کدیه به قال یا به حال، به کنایه یا تصریح دراز نماید و در طمع و آز باز کند و سیرت خود و عرض شهریار و اهل آن دیار برد، و آزار مردمان آنجا و دردسر آن سلطان دهد.

چون بدان ملک رفت و شهرت بر قدرت اداى نصیحت و تبلیغ چند یافت در مسجد بر منبرش بالا بردند و موعظه شنودند و تحسین ریش و سر جنبانى ‏اش کردند. بعد از سه جمعه به عادت معهود عود نمود و لب به خواهش گشود و در صورت مطایبه فرمود که: اى یاران مرا قسم داده ‏اند. و نذر فرموده ‏اند که از شما چیزى نگیرم، شما را خود قسم نداده ‏اند و نذر نفرموده ‏اند که به من چیزى ندهید و تکلّف نکنید، پس چرا تغافل مى ‏ورزید. بیت:

خوى بد در طبیعتى که نشست             نرود تا به وقت مرگ از دست‏

 

رسائل فارسى ادهم خلخالى، ص295

میرزای شیرازی و وحدت شیعه و سنی

ﺩﺭ یکی ﺍﺯ ﺳﺎﻝ‌ﻫﺎ چند نفر از اهل تسنن در شهرهای عراق نزد میرزا آمدند و شهادت دادند که ﻫﻠﺎﻝ ﻣﺎﻩ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﺭﺍ ﺭﺅﻳﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ، ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﻜﻢ ﺑﻪ ﺍﻭّﻝ ﻣﺎﻩ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ. بعضی ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮ ﻣﻴﺮﺯﺍ خرده گرفتند و ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻧﺪ: ﭼﺮﺍ ﻗﻮﻝ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﻥ ﻣﺎﻩ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻳﺪ؟ ایشان ﻓﺮﻣﻮﺩ: ﻣﻦ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﺧﻮﺩﻡ ﻫﻠﺎﻝ ﺭﺍ ﺩﻳﺪﻡ ﻭلی ﭼﻮﻥ می‌خوﺍﺳﺘﻢ ﺑﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻋﻠﺎﻗﻪ ﻭ محبتی اﻳﺠﺎﺩ ﺷﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮﺩﻡ.

 

-یکصد داستان خواندنی

/ سید محمد شیرازی

هرّ را از برّ تشخیص نمی دهد

ضرب المثلی هست که «هرّ را از برّ تشخیص نمی دهد»، برخی به اشتباه می گویند «هرّ را از نرّ تشخیص نمی دهد» و گمان کرده اند منظور از هرّ و نرّ «بسم الله الرحمن الرحیم» است. (آن قسمتی که الله به الرحمن اضافه می شود اللهِ ر ، و آن قسمتی که الرحمن به الرحیم اضافه می شود الرحمنِ ر)

اما حقیقت این است که این مثل عربی است که می گویند «لا یعرف هرّاً من البرّ» و منظور از هرّ و برّ همانطور که فرّا گفته است: الهر العقوق و البر اللطف. یعنی بدی و خوبی را تشخیص نمی دهد.

این مثل برای آدمهای نمک نشناس زده می شود که چه خوبی در حقش بکنند و چه بدی نفهمد و قدر خوبی دیگران را نداند. اما در محاورات امروزی به هر آدم نفهم و کودنی می گویند.

الهی...

الهی...

چون آتش فراق داشتی

آتش دوزخ از چه برافراشتی؟

نکته

حکما گفته اند: خوشخوی، خویشِ بیگانگان است و بدخوی، بیگانه‌ی خویشان.

شرح نکته ای از علامه حسن زاده آملی

زنان قابله صنم عزرائیل‏ اند و مؤذن از سدنه اسرافیل و معلم از اعوان جبرائیل و زارع از عمال میکائیل. 

(کلمه 510 از کتاب هزار و یک کلمه)

توضیح:

توضیح این جمله پربار علامه حسن زاده آملی این است که:

حضرت عزرائیل در هر لحظه انسان های زیادی را از رحم مادران به دنیا و از دنیا به برزخ منتقل می کند. پس زنان قابله در واقع یاریگر آن جناب برای انجام کارش هستند که طفل را از رحم مادر به دنیا می آورند.

حضرت اسرافیل کارش احیاء است. زنده کردن اموات با نفخ صور، موذن هم که اذان می گوید و انسان ها را به نماز و مناجات با خدا فرا می خواند، در واقع انسان ها را از غفلت و دوری از خدا به سمت ذکر و یاد و تقرب به خدا فرا می خواند. پس موذن یاریگر جناب اسرافیل است.

حضرت جبرئیل کارش تعلیم و تربیّت نفوس انسانی است و آنها را به سوی کمال رهبری می کند. به انبیاء عظام وحی می کند و کلام خدای متعال را به آنها می رساند و از طریق آن کلام، انسان ها هدایت می شوند و خالق خود را می شناسند و به سوی او می روند. معلّم هم با تعلیم و تربیت انسان ها را به سمت خدای متعال سوق می دهد. پس معلّم از اعوان حضرت جبرئیل می باشد.

حضرت میکائیل وکیل ارزاق است و روزی مادی انسان ها را او تامین می کند. زارعان و کشاورزان که با کشت و زراعت دانه را از زمین شکوفا می سازند و غذای انسان ها را تهیه می کنند در واقع کمک کار حضرت میکائیل هستند.

تبصره: در اینکه برای این چهار لشکر، الفاظ صنم ، سدنه ، اعوان و عمال به کار رفته است، ظرافت خاصی نهفته است که با دقت در معانی این چهار کلمه روشن می شود.

این الزاهدون؟

یکی از بزرگی پرسید: این الزاهدون فی الدنیا الراغبون فی الآخره؟

پاسخ داد: سخن وارون کن و دست بر هر که خواهی بگذار.