خطبه 3 = معروف به خطبه شقشقیه
خطبه 83 = معروف به خطبه غرّاء
خطبه 91 = معروف به خطبه اشباح
خطبه 109 = معروف به خطبة الزهراء
خطبه های 165 - 176 - 185 - 186
خطبه 192 = معروف به خطبه قاصعه
خطبه 193 = معروف به خطبه همام
خطبه 222 = در تفسیر الهکم التکاثر
نامه 28 = در پاسخ به معاویه
نامه 31 = به امام حسن مجتبی علیه السلام
نامه 45 = به عثمان بن حنیف
نامه 53 = به مالک اشتر
اگر کسی بخواهد با نهج البلاغه انس داشته باشد و نمی داند از کجا شروع کند بهتر است ابتدا اینها را بخواند.
حضرت امیر در نهج البلاغه درباره قرآن کریم توصیفات زیبایی دارد که در خطبه های ۱۸ و۱۷۶ و۱۸۳ و ۱۹۸ بیشتر دیده می شود. از همه این خطبه ها این جملات را برگزیدم:
لَا تُکْشَفُ الظُّلُمَاتُ إِلَّا بِه
تاریکی ها بدون قرآن بر طرف نخواهد شد.
لَا لِأَحَدٍ قَبْلَ الْقُرْآنِ مِنْ غِنًى
کسی بدون قرآن غنی و بى نیاز نشود.
دَوَاءً لَیْسَ بَعْدَهُ دَاءٌ
دارویى که از پس آن بیمارى نیست
نُوراً لَیْسَ مَعَهُ ظُلْمَة
نورى که با وجود آن تاریکی نیست
شِفَاءً لَا تُخْشَى أَسْقَامُه
شفایی که در آن بیم بیمارى نباشد
مَا لِلْقَلْبِ جِلَاءٌ غَیْرُه
برای قلب جلایی جز آن نیست
إِنَّ فِیهِ عِلْمَ مَا یَأْتِی وَ الْحَدِیثَ عَنِ الْمَاضِی وَ دَوَاءَ دَائِکُمْ
علم آینده و خبر گذشته و دوای دردتان در قرآن است
این دستورالعمل را می توانید از اینجا دانلود کنید
دانلود دستورالعمل مرحوم قاضی برای سه ماه رجب و شعبان و رمضان
خدای متعال در قرآن کریم می فرماید: اللَّهُ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ یَقْدِرُ لَه خداوند روزى را براى هر کس از بندگانش بخواهد گسترده مىکند، و براى هر کس بخواهد محدود مىسازد؛
دلیل تفاوت در رزق و روزی افراد هم این است که هر کسی به یک شکلی باید مورد امتحان و آزمایش قرار بگیرد تا ظرفیت ها و توانمندی های خودش را آشکار کند.
با آنکه در آیات بسیاری سخن از تفاوت رزق و روزی میان بندگان شده ولی با این همه رزق و روزی همه موجودات مقدر و معین شده است. خداوند در آیه 6 سوره هود رزق و روزی همه جنبندگان و هر موجودی که نیاز به غذا و خوراک دارد را تضمین کرده و آن را امری حتمی و قطعی بر می شمارد. وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُها هیچ جنبندهاى در زمین نیست مگر اینکه روزى او بر خداست!
در آیه 60 عنکبوت با کنایه این مطلب را گوشزد می کند که انسان نباید این همه حرص رزق و روزی داشته باشد؛ زیرا چه بسا موجودی حتی قدرت حمل رزق خودش را هم ندارد اما خداوند او را هم روزی می دهد! بنابراین این اندازه حرص ورزیدن و دویدن برای روزی امری بیهوده است؛ زیرا خداوند خوراک همه بندگان و جنبندگان روزی زمین را تضمین کرده است.
در نهج البلاغه هست که شخصی از حضرت علی علیه السلام سوال کرد: مردى که در خانه اش را به رویش بربندند و در آنجا رهایش کنند، روزیش از کجا مى رسد فرمود: از آنجا که اجلش به سراغش مى آید. (حکمت ۳۴۸ دکتر آیتی)
یک دعایی در صحیفه سادیه هست که حضرت امام سجاد علیه السلام در هنگام تنگی رزق این دعا را می خواندند. این دعای 29 صحیفه سادیه است که بسیار توصیه میشه مومنین بخوانند و در معنای اون تدبر کندد. در این دعا امام سجاد علیه اسلام به خدای متعال عرضه می دارد خدایا تو خودت در قرآنت وعده دادی که حتما رزق بندگانت رو خواهی داد. به ما آن اندازه ایمان و یقین عطا کن که این وعده تو رو باور کنیم و برای رزق و روزی حرص و جوش نزنیم.
دعا کنیم که خدای متعال تا لحظه فرا رسیدن مرگمان اعضای بدن ما را از ما نگیرد. اگر کسی تجربه شکستگی دست و پا را داشته باشد می داند که تحمل درد آن یک طرف، اما زحمتی که انسان به خانواده و اطرافیان دارد یک طرف. احساس بدی دارد از اینکه دیگران در غذا خوردن و طهارت و غیره باید کمکش کنند. انسان احساس می کند کرامتش خدشه دار شده. فلذا کریمانه باید دعا کنیم که خدای متعال ارزش و کرامت ما را حفظ کند.
اینگونه دعا کردن را حضرت امیر در نهج البلاغه عرضه داشت و به ما هم یاد داد که: اللَّهُمَّ اجْعَلْ نَفْسِی أَوَّلَ کَرِیمَةٍ تَنْتَزِعُهَا مِنْ کَرَائِمِی وَ أَوَّلَ وَدِیعَةٍ تَرْتَجِعُهَا مِنْ وَدَائِعِ نِعَمِکَ عِنْدِی» (خ215)
خدایا به ما چشم دادی، گوش دادی، دست و پا دادی، اعضا و جوارح دادی، اما اول چیزی که از ما می گیری جان ما باشد. نه اینکه اعضای بدن را از ما بگیری و ما محتاج خلق بشویم.
امام جواد علیه السلام فرمود: الْقَصْدُ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى بِالْقُلُوبِ أَبْلَغُ مِنْ إِتْعَابِ الْجَوَارِحِ بِالْأَعْمَال.
یعنی: رو کردن به خدای متعال با قلب بهتر است از به سختی انداختن جوارح با اعمال
منظور حضرت این بوده است که عملی که همراه با معرفت نباشد کم ارزش است. وگرنه عمل همراه با معرفت جوهر سازنده روح است. از لفظ «اتعاب» این فهمیده می شود. چون اهل معرفت هرگز از عمل صالح خسته نمی شوند.
ثواب شاد کردن زنان
رسول خدا صلی الله علیه و آله:
خداوند به زنان مهربانتر از مردان است؛ و هیچ مردى، زنى از محارم خود را خوشحال نمیکند، مگر آن که خداوند متعال او را در قیامت شاد میکند.
«إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى عَلَى الْإِنَاثِ أَرْأَفُ مِنْهُ عَلَى الذُّکُورِ وَ مَا مِنْ رَجُلٍ یُدْخِلُ فَرْحَةً عَلَى امْرَأَةٍ بَیْنَهُ وَ بَیْنَهَا حُرْمَةٌ إِلَّا فَرَّحَهُ اللَّهُ تَعَالَى یَوْمَ الْقِیَامَةِ» (کافى، ج۶، ص۶، حدیث۷)